Maaştan Ne Kadar Vergi Kesilir? 2025 Detaylı Kesinti Rehberi
Maaştan kesilen vergilerin detaylı rehberi. 2025 vergi dilim oranları, SGK, damga vergisi, asgari ücret istisnası ve hesaplama örnekleri.
Reklam Alanı
300x250
Maaştan Hangi Kesintiler Yapılır?
Çalışanların maaşlarından 4 ana kesinti yapılır. Bu kesintiler, brüt maaştan düşülerek net maaş hesaplanır:
| Kesinti Türü | Oran | Hesaplama Tabanı | Kim Alıcı? |
|---|---|---|---|
| SGK İşçi Primi | %14 | Brüt maaş | Sosyal Güvenlik Kurumu |
| İşsizlik Sigortası | %1 | Brüt maaş | İŞKUR |
| Gelir Vergisi | %15-40 | Vergi matrahı | Gelir İdaresi |
| Damga Vergisi | %0,759 | Brüt maaş | Gelir İdaresi |
Adım Adım Maaş Kesintisi Hesaplama
Maaş bordrosunda kesintiler şu sırayla hesaplanır:
Adım 1: SGK ve İşsizlik Primi
İlk olarak brüt maaştan SGK işçi primi (%14) ve işsizlik sigortası işçi payı (%1) düşülür:
- SGK Primi = Brüt Maaş × 0,14
- İşsizlik Primi = Brüt Maaş × 0,01
- Toplam Kesinti = Brüt × 0,15
Örnek: 50.000 TL brüt maaşta:
- SGK: 50.000 × 0,14 = 7.000 TL
- İşsizlik: 50.000 × 0,01 = 500 TL
- Kalan: 50.000 - 7.500 = 42.500 TL
Adım 2: Gelir Vergisi Matrahı
SGK ve işsizlik primi düştükten sonra kalan tutar, gelir vergisi matrahını oluşturur. Bu matrahtan asgari ücret istisnası düşülür:
Aylık 26.632,50 TL brüt asgari ücret tutarı, gelir vergisi matrahından düşülür. Bu istisna TÜM çalışanlar için geçerlidir (maaş yüksekliği fark etmez).
Devam eden örnek:
- Matrah: 42.500 TL
- Asgari Ücret İstisnası: -22.638 TL (net istisna tutarı)
- Vergiye Tabi Matrah: 19.862 TL
Adım 3: Gelir Vergisi Hesabı
Kümülatif matraha göre uygun dilimden vergi hesaplanır (2025 dilimleri):
| Kümülatif Matrah | Vergi Oranı |
|---|---|
| 0 - 158.000 TL | %15 |
| 158.001 - 330.000 TL | %20 |
| 330.001 - 1.250.000 TL | %27 |
| 1.250.001 - 4.300.000 TL | %35 |
| 4.300.001 ve üzeri | %40 |
Örneğimizde: 19.862 TL × %15 = 2.979 TL gelir vergisi
Adım 4: Damga Vergisi
Son olarak damga vergisi hesaplanır. Ancak damga vergisinde de asgari ücret istisnası uygulanır:
(Brüt Maaş - Asgari Ücret Brüt) × 0,00759
Örneğimizde: (50.000 - 26.632,50) × 0,00759 = 177 TL
Adım 5: Net Maaş
Tüm kesintiler toplanarak net maaş bulunur:
- Brüt Maaş: 50.000 TL
- SGK (-%14): -7.000 TL
- İşsizlik (-%1): -500 TL
- Gelir Vergisi: -2.979 TL
- Damga Vergisi: -177 TL
- NET MAAŞ: 39.344 TL
- Kesinti Oranı: %21,3
Farklı Maaş Seviyeleri İçin Kesinti Örnekleri
Çeşitli brüt maaş seviyelerinde net maaş ve kesinti oranlarını görelim:
| Brüt Maaş | SGK+İşsizlik | Gelir Vergisi | Damga V. | Net Maaş | Kesinti % |
|---|---|---|---|---|---|
| 26.633 TL (Asgari Ücret) |
3.995 TL | 0 TL | 0 TL | 22.638 TL | %15,0 |
| 40.000 TL | 6.000 TL | 720 TL | 101 TL | 33.179 TL | %17,1 |
| 60.000 TL | 9.000 TL | 4.254 TL | 253 TL | 46.493 TL | %22,5 |
| 80.000 TL | 12.000 TL | 7.788 TL | 405 TL | 59.807 TL | %25,2 |
| 100.000 TL | 15.000 TL | 11.322 TL | 557 TL | 73.121 TL | %26,9 |
Asgari Ücret İstisnası Nasıl Çalışır?
2015 yılından beri uygulanan asgari ücret istisnası, TÜM çalışanlar için geçerlidir:
- Özel sektör ve kamu çalışanları
- Asgari ücretin üzerinde maaş alanlar dahil
- 4/A sigortalı tüm ücretliler
- Hem gelir vergisi hem damga vergisinde uygulanır
İstisna Olmasaydı Ne Olurdu?
60.000 TL brüt maaşlı çalışan örneğimizde:
| Durum | Gelir Vergisi | Damga Vergisi | Net Maaş |
|---|---|---|---|
| İstisnasız | 7.650 TL | 455 TL | 42.895 TL |
| İstisna İle | 4.254 TL | 253 TL | 46.493 TL |
| Fark | +3.598 TL net artış! | ||
SGK Prim Tabanı ve Tavanı
SGK primi hesaplanırken taban ve tavan limitleri vardır:
| Limit | 2025 Tutarı | Açıklama |
|---|---|---|
| Prim Tabanı | 26.632,50 TL | Minimum prim ödeme tabanı (asgari ücret) |
| Prim Tavanı | 199.743,75 TL | Maksimum prim kesintisi (asgari ücretin 7,5 katı) |
Yan Haklar ve İstisna Limitleri
Maaşın yanında verilen bazı ödemeler vergiden muaftır:
| Yan Hak | İstisna Limiti | Periyot |
|---|---|---|
| Yemek Yardımı | 170 TL | Günlük |
| Yol (Ulaşım) | 60 TL | Günlük |
| Kreş/Anaokulu | 5.000 TL | Aylık (çocuk başı) |
| Çocuk Eğitim | 30.000 TL | Yıllık (çocuk başı) |
| Doğum Yardımı | 11.000 TL | Tek seferlik |
| Evlenme Yardımı | 18.000 TL | Tek seferlik |
İşvereninizle görüşerek brüt ücretin bir kısmını yan haklara dönüştürmek, net maaşı artırabilir. Örneğin aylık 3.400 TL yemek (20 gün × 170 TL) vergiden muaftır!
İşveren Maliyeti
Çalışan için brüt maaş ödenirken, işveren ek primler de öder:
| Maliyet Kalemi | Oran | 50.000 TL Brüt İçin |
|---|---|---|
| Brüt Maaş (Çalışana) | - | 50.000 TL |
| SGK İşveren Payı | %20,5 | 10.250 TL |
| İşsizlik İşveren Payı | %2 | 1.000 TL |
| Toplam İşveren Maliyeti | %22,5 | 61.250 TL |
Yani işveren, çalışana 50.000 TL brüt maaş öderken toplam 61.250 TL masraf yapar.
Kümülatif Dilim Değişimi
Yıl içinde kümülatif matrah arttıkça vergi dilimi değişir:
Yıl İçi Vergi Artışı Örneği
Aylık 60.000 TL brüt maaşlı çalışan için:
- Ocak-Mart: %15 diliminde, aylık net ~46.500 TL
- Nisan: 158.000 TL sınırı aşılır, %20 dilimine geçiş
- Nisan-Aralık: %20 diliminde, aylık net ~44.800 TL
- Aylık fark: ~1.700 TL net düşüş!
SSS - Sıkça Sorulan Sorular
Maaştan kaç vergi kesilir?
Toplam kesinti %15-30 arasında değişir. Asgari ücretlilerde %15, yüksek maaşlarda yıl sonuna doğru %25-30'a kadar çıkabilir.
SGK primi ne kadar?
Çalışan payı %14, işveren payı %20,5'tir. Toplamda brüt maaşın %34,5'i SGK'ya gider.
Asgari ücretliye vergi kesiliyor mu?
SGK ve işsizlik primi kesilir (%15 toplam), ancak gelir vergisi ve damga vergisi kesilmez (istisna).
Net maaşı nasıl artırabilirim?
Yan hakları kullanın (yemek, yol, kreş), BES katkısı yapın, varsa engellilik veya eğitim indirimlerinden yararlanın.
Brüt maaştan net maaş nasıl hesaplanır?
Brüt'ten SGK %14, işsizlik %1, gelir vergisi (dilime göre) ve damga vergisi %0,759 düşülerek net maaş bulunur.
İlgili Yazılar:
Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı, SGK, Maliye Bakanlığı, 2025 Bordro Mevzuatı